Sistemin genel adı Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS)'dir. Bu sınav ve merkezi yerleştirme sisteminin genel amacı, yükseköğretim programlarına öğrenci seçmek ve yerleştirmektir. Bu sistemde, Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) ek olarak Yabancı Dil Sınavı (YDS)'da uygulanır. ÖSS'den ayrı bir günde yapılan bu sınava sadece dil puanı ile öğrenci alan yükseköğretim programlarına girmek isteyen adaylar katılır. YDS sonuçlarının katılması ile hesaplanan ÖSS-DİL puanı, adayların yabancı dil ve edebiyatları, bu dillerin öğretmenlik programları, mütercim-tercümanlık ve turist rehberliği gibi bazı yükseköğretim programlarına yerleştirilmesinde kullanılır.

Ayrıca, 4702 sayılı Kanun uyarınca mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olacakların/olanların istedikleri takdirde, bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokulları ile açıköğretim önlisans programlarına sınavsız olarak yerleştirilme işlemleri de ÖSYM tarafından yürütülmektedir. 

Türk Silahlı Kuvvetleri ile Emniyet Teşkilatına bağlı yükseköğretim programlarına öğrenci alınması ile ilgili işlemler yasal açıdan ÖSYS sisteminin dışındadır. Bu programlara öğrenci alınması, ilgili kurumların özel kanunlarında gösterilen usullere göre yapılır. İlgilenen adaylar, bu programlara girmek için ÖSS'ye katılmalarının gerekip gerekmediğini söz konusu kurumlardan öğrenebilirler.